HOMILIA IHA MISSA BA MATEBIAN SIRA

Maun-alin no feton doben sira,

ita mai hamutuk iha fatin ne’e hodi celebra comemoração ba sarani matebian sira hotu, liliu ba hirak nebé haloot iha ne’e, ho domin especial, ba ita nia belun doben sira. sira husik hela ita iha loron sira nia mate nian, maibé ita lori nafatin sira iha ita nia memória fuan nian. No memória ida ne’e moris ba nafatin, loro-loron, iha buat hotu be ita hala’o. Dala-barak mak iha buat ruma nebé halo ita hanoin kona sira, imagem sira nebé lori ita fila-fali ba buat hirak nebé ita hala’o hamutuk wainhira sira sei moris. Iha fatin barak, to’o mos buat hirak be morin iha ita nia uma laran, dehan buat ruma mai ita kona ba ema ruma be ita hadomi no husik tiha ona ita, sira nia memória moris nafatin iha ita.

Maibé, ohin, ita mai iha ne’e la’os atu hanoin de’it sira nebé husik tiha ona mundo ne’e. Fiar sarani nian, nebé hetan nia abut iha Cristo nia Páscoa, tulun ita atu moris memória hirak ne’e la’os de’it nu’udar lembrança ida husi passado, maibé liliu hanesan esperança ida ba futuro. La’os atu fila-fali ba kotuk, maibé liliu atu hateke ba oin, hateke ba ita nia dalan ikus, ba fatin seguro ida nebé Maromak promete tiha ona mai ita, ba festa rohan-laek nebé hein hela ita. Iha nebá, hamutuk ho Na’i be Moris-hi’as no mos ita nia belun sira, ita sei saboreia ksolok husi festa be rohan-laek ne’e. Iha loron nebá – hanesan ita rona iha leitura Profeta Isaías nian - «iha foho Sião, Na’i mundo tomak nian sei prepara banquete ida be kmo’ok liu hotu ba povo hot-hotu. […] Nia sei halakon mate ba nafatin» (Is 25, 6.8).

“Esperança ba futuro” ne’e hamoris ita nia memória no ita nia oração ba loron ohin. Ida ne’e la’os ilusão ida nebé atu halakon tiha moras husi fahe malu ho ema nebé ita hadomi, maibé nu’udar ema nia otimismo. Esperança ida nebé harí liu husi Jesus nia moris-hi’as, nebé manán tiha ona mate no loke mos dalan mai ita ba plenitude moris nian. Nia – hanesan ha’u dehan ona iha catequese liu ba – nu’udar «rohan husi ita nia dalan. La ho Nia domin, moris nia viagem ne’e sei la iha objetivo, sei sai sala ida nebé trágico ho destino la loos. […] Cristo be Moris-hi’as garante hela meta ida, lori ita ba uma, (uma nebé) Nia hein hela ita, hadomi ita no soi ita» (Audiência Geral, 15/10/2025).

Meta ikus ida ne’e, banquete ida nebé Maromak sei halibur ita hotu, sei sai nu’u sorumutu domin nian. Basá ho domin mak Maromak cria ita; iha domin Nia Oan nian mak Nia soi ita husi mate; ho ksolok domin ho Nia no ho ita nia belun sira, Nia hakarak atu ita moris ba nafatin. Tanba ne’e, wainhira ita moris iha domin no ita fahe domin ba malu, liliu ho hirak be kbi’it-laek no kiak liu, ita sei la’o ba to’o objetivo no sei antecipa tan objetivo ne’e, liu husi vínculo ida nebé labele haketak ho ema hirak be uluk ona ita. Ho nune’e, Jesus convida ita ho liafuan hirak ne’e: «Ha’u hamlaha no imi fo han Ha’u, Ha’u hamrook no imi fo hemu Ha’u, Ha’u la’o-rai no imi simu Ha’u, Ha’u isin tanan no imi fo hatais Ha’u, Ha’u moras no imi visita Ha’u, Ha’u iha dadur laran no imi ba hamutuk ho Ha’u» (Mt 25, 35-36).

Caridade mak manán mate. Iha caridade mak Maromak sei halibur ita ho ita nia belun sira be ita hadomi. Ita la’o iha caridade karik, ita nia moris sei sai oração ida nebé hasa’e ba Lalehan no halo ita hamutuk ho matebian sira, hakbesik ba sira, hein katak hamutuk ho sira iha ksolok rohan-laek nian.

Maun-alin no feton doben sira, wainhira ita sente fuan-moras ba ema hirak be la hamutuk ona ho ita, mai ita confia ba esperança ida nebé la bosok (cf. Rm 5,5); hateke ba Cristo be Moris-hi’as no hanoin ba ita nia belun matebian sira be hatais tiha ona Jesus nia roman; husik ita nia an atu simu promessa moris rohan-laek be Na’i haraik mai ita. Nia sei halakon mate ba nafatin. Nia manán tiha ona mate ba nafatin liu husi loke passagem ida ba moris rohan-laek – ne’e mak liu husi Páscoa – iha mate laran, atu nune’e, hamutuk ho Nia, ita mos bele tama no hakat liu hamutuk ho Nia.

Nia hein hela ita, no wainhira ita hasoru Nia, iha moris ikus rai ne’e nian, ita sei haksolok ho Nia no ita nia belun doben sira be uluk ona ita. Hein katak promessa ida ne’e bele sustenta ita, hamaran ita nia matabén no halo ita hateke ba oin, ba esperança futuro nian nebé la mate.

Texto original:

https://www.vatican.va/content/leo-xiv/it/homilies/2025/documents/20251102-messa-fedeli-defunti.html

Traduz husi: Zeferino Mesquita Almeida

Kona ba "Timor oan - Maromak oan"